АЛИГОТЕ СОРТЫНЫҢ ҚЫСТАП ШЫҒУЫНА ӘР ТҮРЛІ ЖАПҚЫШТАРДЫҢ ӘСЕРІН ЗЕРТТЕУ

Аңдатпа

Жүзім дақылын аяздан қорғау үшін оңтүстік-шығыс өңірлерде жүзім түптерін топырақпен жабу тәжірибесі қолданылады. Қыстың қатты суықтарында сабақтардың зақымданбауы үшін топырақ қабатының биіктігі 30–35 см болуы керек. Алайда мұндай тәсіл едәуір қаржылық шығындарды талап етеді. Осыған байланысты жүзім өсірумен айналысатын шаруашылықтар мен фермерлер үшін өнімнің өзіндік құнын төмендету маңызды мәселе болып отыр. Сондықтан, біздің зерттеудің басты мақсаты — жүзім түптерін суықтан қорғау үшін балама агротехникалық әдістерді қолданып, олардың ішінен ең тиімдісін анықтау. Өйткені жүзімнің бүршіктерінің қысқы мезгілде сақталып қалуы — келесі жылы мол әрі сапалы өнім алудың басты алғышарттарының бірі.

Бұл зерттеу жұмысы жүзімнің Алиготе сортының фенологиялық фазалары мен өнімділік көрсеткіштерін әртүрлі агротехникалық әдістермен салыстыруға арналған. Нәтижелерге сәйкес, зерттеу нұсқаларында бүршіктердің оянуы мен гүлдеу кезеңдері бақылау нұсқасына қарағанда 2–5 күнге кеш басталса, жидектердің толық пісуі 4–10 күнге ерте тіркелді. Көзшелердің сақталу деңгейі өсімдік қалдықтарымен жабылған нұсқада 89%-ды құрап, бақылау жүйесіне (47,6%) қарағанда едәуір жоғары болды. Өнімділік көрсеткіштері бойынша өсімдік қалдықтарымен жабылған нұсқада 25 ц/га, ал қамыспен жабылған нұсқада 10 ц/га артық өнім алынды. Сонымен қатар, бұл нұсқаларда өнімнің тауарлық сапасы да жоғары болды. Экономикалық тиімділік тұрғысынан өсімдік қалдықтарымен жабылған нұсқа рентабельділік (109%) және таза пайда (60 800 теңге) бойынша айтарлықтай артықшылық көрсетті. Жалпы, зерттеу нәтижелері өсімдік қалдықтарымен жабылған нұсқаның агротехникалық және экономикалық тиімділігінің жоғары екенін көрсетті.