ШЫМТЕЗЕК МИНЕРАЛДАРЫ ҚОСЫЛҒАН КОМПОСТТЫҢ ҚАРАҒАЙ КӨШЕТТЕРІНІҢ ӨСУІНЕ ӘСЕРІ
Кілт сөздер:
кәдімгі қарағай, көшеттер, орман питомниктері, компост, шымтезек, минералдар, тыңайтқыштар, органикалық қоспалар, өсімдіктердің өсуі, топырақ құнарлылығы, гумус, биомасса, топырақ аэрациясы, минералдану, микробиологиялық белсенділік, тамыр қоректенуі, өсімдіктердің бейімделуі, стресске төзімділік, инновациялық тыңайтқыштар, орман экологиясы, топырақты қалпына келтіру, топырақ құрылымы, тиімділігі тыңайтқыштар, жедел өсу, аурулардан қорғау, ормандарды қалпына келтіру, орман шаруашылығы.Аңдатпа
Мақалада шымтезек минералдары қосылған компосттың орман питомниктеріндегі кәдімгі қарағай көшеттерінің (Pinus sylvestris) өсуі мен өмір сүруіне әсері қарастырылады. Зерттеулер шымтезек компоненттерімен байытылған органикалық тыңайтқыштарды қолдану топырақ құрылымын жақсартуға, тамыр жүйесінің толық дамуы үшін қажетті қарашірік пен микроэлементтердің мөлшерін арттыруға ықпал ететінін көрсетті. Эксперименттер компост пен шымтезек қоспаларының әртүрлі пропорцияларын зерттеді, сонымен қатар көшеттердің өсуі мен олардың биомассасын салыстырмалы бағалау жүргізілді. Нәтижелер бұл компоненттерді бөлісу көшеттердің өмір сүру деңгейін 4,5% - ға арттыратынын, отырғызу материалының жоғалуын 2 есе азайтатынын және өсімдіктердің өсуін 3-4 см жылдамдататынын көрсетеді.
Сонымен қатар, фенологиялық талдау шымтезек минералдарын қосып өсірілген көшеттердің тамыр жүйесі дамыған және биомассаны белсенді түрде өсіретінін көрсетті. Нәтижелер бұл технологияны орман питомниктерінде және ормандарды қалпына келтіру жобаларында қолданудың орындылығын растайды, өйткені ол көшеттердің өнімділігін арттырып қана қоймайды, сонымен қатар экологиялық тұрақты орман екпелерін құруға ықпал етеді. Әзірленген нұсқаулар субстраттарды одан әрі оңтайландыру және отырғызу әдістерін жақсарту үшін пайдаланылуы мүмкін, бұл әсіресе климаттың өзгеруі мен топырақтың деградациясы жағдайында маңызды.
##plugins.themes.default.displayStats.downloads##
Жүктеулер
Жарияланды
Журналдың саны
Бөлім
Лицензия
Авторлық құқық (c) 2025 Журналдың редакциясы Қазақстан Республикасының авторлық құқық туралы заңын және тиісті халықаралық шарттарды басшылыққа алады. Авторлар өздерінің авторлық құқықтарын сақтайды және «Шәкәрім университетінің хабаршысы. «Тарих ғылымдары сериясы» журналына қолжазбаның алғашқы жариялану құқығығын береді. Автор журналға тиісті сілтеме жасаған жағдайда материалды кез келген тасымалдағышта және кез келген форматта көшіруге және таратуға құқылы. Оқырмандар мен пайдаланушылар жұмыстың авторы көрсетілген және осы журналға сілтеме берілген жағдайда материалды еркін көшіріп, тарата және қолдана алады. Авторлық құқық мақала жазуға елеулі үлес қосқан әрбір бірлескен автордың адалдығы мен жауапкершілігін білдіреді. Автор журналдың веб-сайтына тиісті сілтемені көрсеткен жағдайда өз басылымдарын институционалды немесе басқа қоймаларда сақтауға құқылы.
Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-Коммерциялық емес 4.0 халықаралық лицензиясы.
Авторлық құқық мақала жазуға елеулі үлес қосқан әрбір бірлескен автордың адалдығы мен жауапкершілігін білдіреді.
Автор журналдың веб-сайтына тиісті сілтемені көрсеткен жағдайда өз басылымдарын институционалды немесе басқа қоймаларда сақтауға құқылы.
